Laatste EUDR update - tóch een jaar uitstel?
De EUDR blijft in beweging. Waar de Europese Commissie in oktober nog voorstelde geen uitstel toe te passen, kiezen de Raad van de Europese Unie en het Europese Parlement nu voor een andere koers: wél een uniform jaar uitstel voor alle bedrijven, aangevuld met extra versoepelingen. Lees wat deze laatste EUDR-updates betekenen voor jouw organisatie.
Het lijkt alsof er elke week een nieuwe wind waait betreft de EUDR.
De oorspronkelijke ingangsdatum van de EUDR is 30 december 2025.
Op 21 oktober 2025 presenteerde de Europese Commissie een voorstel om de EUDR níet met een jaar uit te stellen, maar wel versoepelingen in te voeren om de administratieve lasten voor ondernemingen te verlagen. Dit voorstel ging vervolgens naar de Raad van de Europese Unie (de Raad).
Op 19 november 2025 reageerde de Raad met een eigen voorstel, waarin de EUDR wél ineens met een jaar wordt uitgesteld en met verdere versoepelingen. Op 26 november bevestigde het Europees Parlement in hun positie het uitstel en de versoepelingen nogmaals.
Op 4 december - de meest recente update - kwamen de Raad en het Parlement tot een politiek akkoord waarin ze het uitstel én de versoepelingen bevestigen. De kans is dus groot dat deze veranderingen officieel worden doorgevoerd.**
We zetten het aanpassingsproces van de wet en de de laatste stand van zaken op een rij.
**Let op dit is nog enkel een politiek akkoord. We zullen moeten afwachten wat de definitieve aanpassingen aan de EUDR zijn.
Hoe wordt een EU-wet aangepast?
Een wijziging van EU-wetgeving verloopt via een vast proces:
Stap 1. Nieuw wetsvoorstel: De Europese Commissie (de Commissie) doet een wetsvoorstel.
Stap 2. Positie aannemen: Het Europees Parlement (het Parlement) en de Raad van de Europese Unie (de Raad) vormen daarna ieder hun eigen positie. Ze kunnen amendementen voorstellen, akkoord gaan of het voorstel afwijzen.
Stap 3. Onderhandeling: Vervolgens onderhandelen Parlement, Raad en Commissie in een triloog over de definitieve tekst. De uitkomst hiervan is een (voorlopig) politiek akkoord.
Stap 4. Goedkeuring: Zowel het Parlement als de Raad moeten daarna de definitieve tekst officieel goedkeuren.
Stap 5. Publicatie & Inwerktreding: Pas daarna treedt de aangepaste wet officieel in werking.
Het EUDR-aanpassingsproces
De huidige ingangsdatum van de EUDR is 30 december 2025. Stap 1, 2 en 3 zijn nu doorlopen:
Stap 1 - Nieuw wetsvoorstel: Op 21 oktober 2025 presenteerde de Commissie een voorstel om de EUDR níet met een jaar uit te stellen, maar wel versoepelingen toe te passen. Dit voorstel ging vervolgens naar de Raad.
Stap 2 - Positie aannemen:
- Op 19 november 2025 nam de Raad positie aan met een eigen voorstel, waarin de EUDR wél met een jaar wordt uitgesteld. Daarnaast stemde de Raad in met de door de Commissie voorgestelde versoepelingen.
- Op 26 november 2025 nam het Europees Parlement positie aan waar het instemde met één jaar uitstel en de eerder voorgestelde versoepelingen.
Stap 3 - Onderhandelingen:
- Op 4 december 2025 bereikten de Raad en het Parlement een politiek akkoord waarin beiden instemden met één jaar uitstel en een set van versoepelingen.
**Let op: Hoewel er nu een politiek akkoord ligt, is er nog géén officieel aangenomen wetswijziging.
Stap 4, en 5 zijn nu aan de beurt. Pas na deze stappen is er een definitieve tekst en treedt de wetswijziging officieel in werking. Zodra er updates zijn over deze stappen, vullen we dit blog aan.
7 kernaanpassingen uit het politiek akkoord
Hieronder laten we zien welke wijzigingen en voorstellen in het politiek akkoord staan - een samenvatting van stap 3. Dit zijn nog géén definitieve aanpassingen, want het moet nog officieel goed worden gekeurd (stap 4).
1. Één jaar uitstel
De ingangsdatum wordt uitgesteld met één jaar: naar 30 december 2026 voor grote- en middelgrote bedrijven; en naar 30 juni 2027 voor micro- en kleine ondernemingen**.
2. Één zorgvuldigheidsverklaring vereist per keten
Er is nog maar één zorgvuldigheidsverklaring vereist per keten. Alleen de upstream marktdeelnemers - de bedrijven die als eerste risicogrondstoffen of relevante producten op de EU-markt brengen - moeten nog een ZVV indienen.
*Bijvoorbeeld: Bij de invoer van cacaobonen hoeft alleen de importeur die de bonen de EU binnenbrengt een ZVV in te dienen. De chocoladeproducent die de bonen verwerkt, hoeft geen nieuwe ZVV meer aan te maken in het TRACES systeem.
3. Vereenvoudigde traceerbaarheid referentienummer
Alleen de eerste downstream operator verzamelt en bewaart het ZVV referentienummer. Het referentienummer hoeft dus niet meer door de hele keten worden doorgegeven.
4. Vereenvoudigde verklaring micro- en kleine ondernemingen
Er komt een eenmalige vereenvoudigde verklaring voor micro- en kleine ondernemingen**. Bij het indienen, krijgen zij een declaration identifier, die voldoende is voor traceerbaarheid.
5. Bepaalde gedrukte producten niet meer EUDR-plichtig
Bepaalde gedrukte producten (zoals boeken, kranten en prints) worden uit de EUDR-scope gehaald vanwege hun lage ontbossingsrisico.
6. Evaluatie- en vereenvoudigingsrapport
De Commissie moet uiterlijk 30 april 2026 een evaluatie publiceren over de impact en administratieve lasten van de EUDR – met extra aandacht voor kleinere ondernemingen. Indien nodig volgt een nieuw wetgevingsvoorstel.
7. Melding van grote IT-storingen
Bevoegde autoriteiten moeten grote storingen in TRACES direct aan de Commissie melden, zodat het systeem werkbaar en betrouwbaar blijft
Nieuw onderscheid: micro- en kleine ondernemingen
Belangrijk: de EUDR spreekt over het algemeen over “MKB” als één groep. In de voorgestelde wijzigingen is echter een duidelijk onderscheid tussen middelgrote bedrijven enerzijds en micro- en kleine ondernemingen anderzijds.
Definities onder de EUDR:
- Micro-onderneming: maximaal € 450.000 balanstotaal, € 900.000 jaaromzet, < 10 werknemers
- Kleine onderneming: maximaal € 5–7,5 mln balanstotaal, € 10–15 mln jaaromzet, < 50 werknemers
- Middelgrote onderneming: maximaal € 25 mln balanstotaal, € 50 mln jaaromzet, < 250 werknemers
Met dit onderscheid wordt duidelijk dat de extra voorbereidingstijd alleen geldt voor micro- en kleine bedrijven. Middelgrote bedrijven vallen onder de eerste groep en moeten dus voldoen aan de EUDR vanaf 30 december 2026. Ook de vereenvoudigde verklaring geldt alleen voor micro- en kleine ondernemingen.
Wat betekenen deze aanpassingen in de praktijk?
De EUDR blijft van kracht, maar de invoering wordt dus hoogstwaarschijnlijk uitgesteld en anders ingericht.
De kern van de wet - de traceerbaarheid van ontbossingsvrije grondstoffen - blijft overeind.
De aanpassingen richten zich vooral op de verdeling van verantwoordelijkheden binnen de keten en op het verminderen van administratieve lasten.
Dit zijn de gevolgen van de laatste berichtgeving:
- Upstream middelgrote tot grote marktdeelnemers: Voor jou blijven alle oorspronkelijke EUDR-verplichtingen gelden, maar nu met een grote kans op een jaar uitstel.
- Downstream grote en middelgrote marktdeelnemers en handelaren: Voor jou is er nog onzekerheid over wat je precies moet doen. Waarschijnlijk vervalt de verplichting om zelf een zorgvuldigheidsverklaring (ZVV) in te dienen. Wel blijf je eventueel verantwoordelijk voor het aantonen dat al je EUDR-plichtige producten volledig traceerbaar zijn tot aan de bron én ontbossingsvrij zijn**. Alleen de eerste downstreammarktdeelnemers moeten straks waarschijnlijk het referentienummer van de initiële zorgvuldigheidsverklaring bewaren en doorgeven.
**Let op: dit is aan aanname en wordt nog niet expliciet beschreven in het voorstel.
Onze verwachting:
Wij gaan er nu van uit dat je je interne product- en datasystemen alsnog moet aanpassen om EUDR-gegevens te koppelen aan de herkomst informatie uit de upstream-zorgvuldigheidsverklaring.
Wat dit precies betekent voor de verplichtingen rondom zorgvuldigheid (informatieverzameling, risicobeoordeling en risicobeperkende maatregelen) is nog onduidelijk. Onze verwachting is dat deze eisen mogelijk worden vereenvoudigd. Meer duidelijkheid volgt wanneer het akkoord wordt goedgekeurd en de officiële wetswijziging wordt gepubliceerd.
- Upstream micro- en kleine markdeelnemers: In plaats van een complete ZVV, hoef jij waarschijnlijk alleen nog een vereenvoudigde verklaring in te dienen.
Hoe nu verder?
Hoewel er nu een politiek akkoord ligt, is er nog géén officieel aangenomen wetswijziging.
Het politieke akkoord moet definitief worden goedgekeurd door de Raad en het Parlement. Pas daarna wordt de definitieve EUDR wetswijziging gepubliceerd en treedt het in werking. Het doel is om deze stappen te zetten vóór 30 december 2025 - de datum waarop de huidige EUDR in werking treedt.
Ons advies: De EUDR kost veel werk. Als middelgroot-groot upstream marktdeelnemer zul je dit werk alsnog moeten verrichten. Zie het mogelijke jaar uitstel als kans om je processen nu al te stroomlijnen. Bedrijven die hun zorgvuldigheidssysteem, leveranciersdata en risicoanalyse vroegtijdig op orde brengen, profiteren straks van een soepelere implementatie en minder last-minute stress.
Bronnen:
Meer weten over jouw specifieke EUDR verplichtingen?
Lees al onze EUDR gidsen in ons EUDR kenniscentrum.